مهر گزارش می دهد؛
نگاهی به فهرست موقت میراث جهانی ایران در یونسكو، افزودن آثار پهلوی
بریونی: فهرست موقت میراث جهانی ایران در یونسكو نشان داده است سال قبل ده اثر به این فهرست اضافه شده كه در بین آن ها، پرونده دانشگاه تهران و راه آهن در كنار آثاری مانند هگمتانه قرار دارند.
به گزارش بریونی به نقل از مهر، فهرست موقت آثار تاریخی و طبیعی ایران در یونسكو نخستین بار در سال ۱۹۹۷، یك بار هم در سال ۲۰۰۷، بار دیگر در سال ۲۰۰۸ تكمیل شدند و هر بار تعدادی پرونده به آنها اضافه شد؛ آخرین بار هم دوم فوریه ۲۰۱۷ بود كه ده اثر بعد از ارزیابی پرونده های مختلف به این آثار اضافه شدند تا ایران ۵۶ اثر را در این فهرست موقت جای داده باشد.
آثار پیشنهادی ایران می بایست اول در این فهرست قرار گیرد تا بعد از آن هر كدام كه آماده تر بود، توسط كمیته میراث جهانی یونسكو در یك اجلاس جهانی مورد بررسی و در نهایت ثبت گردد.
پیش از این در سالهای قبل آثاری مانند غار علیصدر، دماوند، منظر فرهنگی اورامانات و جنگل های هیركانی، جنگلهای ارسباران، كویر لوت، محور تاریخی فرهنگی ساسانی و... ثبت شده بودند اما زمانی كه اثری برای ثبت جهانی مورد بررسی قرار می گیرد از این فهرست حذف شده و به فهرست ثبت شده ها اضافه می گردد مانند كویر لوت كه زمانی در این فهرست قرار داشت اما اكنون به فهرست ثبت شده ها اضافه شده است.
آثاری كه سال قبل به مجموعه میراث پیشنهادی ایران در لیست موقت یونسكو اضافه شده عبارتند از دانشگاه تهران، دیوار بزرگ گرگان، خانه های ایرانی در فلات مركزی ایران، خطوط راه آهن ایران، كاروانسراهای ایرانی، گنبدهای نمكی ایران، آسبادهای ایران(آسیاب های آبی)، حرم مطهر امام رضا(ع)، مجموعه میراث تاریخی و طبیعی غار كرفتو و میراث صنعتی نساجی در فلات مركزی ایران.
اما قرارگیری بعضی از این آثار در لیست موقت جای تامل دارد. مانند دانشگاه تهران، راه آهن ایران و یا میراث صنعتی نساجی.
چند سال قبل آمریكا پرونده ده اثر از آثار فرانك لوید رایت، مشهورترین معمار آمریكایی قرن بیستم را عرضه كرده بود اما یونسكو آن را نپذیرفت و این پرونده رد شد هر چند كه در مقابل آن آثار معماری لو كوربوزیه معمار فرانسوی بعنوان شاهكارهای معماری مدرن به ثبت رسید. اما بررسی این پرونده ها و مقایسه آنها با پرونده دانشگاه تهران این سوال را به وجود می آورد كه پرونده دانشگاه تهران چرا عرضه شده و در این سطوح چه جایگاهی خواهد داشت.
در توضیح این پرونده كه می توان آن را در سایت یونسكو هم مشاهده كرد، آمده كه دانشگاه تهران نخستین مركز آموزش عالی در ایران یكی از قدیمی ترین دانشگاه های سراسر جهان است. تاریخ ساخت این دانشگاه نشان داده است كه عمری ۸۴ ساله دارد.
پرونده دانشگاه تهران درحالی در این فهرست قرار گرفته شده كه دانشگاههای دیگری در سطح جهان هستند كه از آن مهمتر قدیمی تر و ویژه تر هستند مانند آكسفورد و یا كمبریج. پس چرا باید یونسكو این اثر تاریخی ایرانی را كه متعلق به دوره پهلوی است در لیست جهانی قرار دهد كه البته اگر این اقدام صورت گیرد، بسیار شگفت آور خواهد بود.
مورد بعدی درباره پرونده میراث صنعتی نساجی در فلات مركزی ایران است كه در این راستا ثبت كارخانه های نساجی در شهرهای اصفهان، یزد و كرمان در دستور كار است؛ مانند كارخانه ریسباف اصفهان. این كارخانه متعلق به وزارت راه و شهرسازی است و معماری آن هم به دوره پهلوی برمی گردد.
پرونده دیگری كه سرنوشتش قابل تامل خواهد بود، پرونده خطوط راه آهن ایران است كه از اساس شكل گیری آن جای سوال داردر! هم به جهت اینكه مدیریت كل ساخت راه آهن ایران را یك شركت دانماركی به عهده گرفت و هم اینكه مهندسان اتریشی در طراحی آن نقش مهمی داشتند ازاین رو ثبت این پرونده در واقع افتخاری برای كشورهای دیگر خواهد بود نه ایران. البته كه معاون میراث فرهنگی كشور معتقد می باشد در این پرونده وجوه ایرانی آن مدنظر است.
از سوی دیگر آنطور كه كمیته فرهنگی میراث جهانی یونسكو به سفیر ایران در یونسكو نامه نوشته، این پرونده ناقص تشخیص داده و در صورت اصلاح به سال ۲۰۲۰ خواهد رسید ازاین رو این پرونده در ارزیابی سال ۲۰۱۹ جا ماند چون نواقصی در نقشه ها داشت.
پرونده راه آهن درحالی با ایراد رو به رو بود كه سال ۲۰۱۷ به فهرست موقت اضافه و بلافاصله سال بعد پرونده آن برای بررسی به یونسكو فرستاده شد آن هم با وجود آن كه آثار منحصر به فرد دیگری از سال ها قبل در فهرست انتظار بوده اند و وضعیت حفاظتی آن ها مهمتر از طریق آهن ایران بود. از جانب دیگر خیلی از آثار دیگر باستانی، مهم و دارای ارزش جهانی در كشور وجود دارند كه هنوز در این فهرست جای نگرفته اند آثاری كه به مراتب از دانشگاه تهران و راه آهن زودتر به نتیجه می رسیدند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب