در گزارش بریونی مطرح شد:
ارتباط اجتماعی با برج قابوس برقرار نشد
به گزارش بریونی یك كارشناس حوزه میراث فرهنگی اظهار داشت: شهر و مردم گنبدكاووس خودشان را از اثر جهانی جدا می بینند و ارتباط اجتماعی با برج قابوس برقرار نشده و در این راستا همه قصور كرده ایم.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها- زهرا بهرامی: سال ۱۳۹۱ «برج قابوس» بعنوان بلندترین برج آجری دنیا و یكی از ارزشمندترین آثار معماری دوره اسلامی در گلستان در سی و ششمین اجلاس كمیته میراث جهانی یونسكو ثبت جهانی شد و با گذشت بیشتر از هفت سال از جهانی شدن این اثر هنوز ارتباط اجتماعی لازم با اثر برقرار نشده است.
با جاوید ایمانیان دكترای مرمت بناهای تاریخی كه در سال های گذشته هم مدیر پایگاه جهانی برج قابوس بوده و هم در پست معاونت میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان مشغول فعالیت بوده حول محور برقرار نشدن ارتباط اجتماعی شهر گنبد با برج قابوس به گفتگو نشستیم.
*هفت سال از ثبت جهانی برج قابوس می گذرد و با وجود داشتن برنامه و پلن مدیریتی خیلی در حوزه معرفی این اثر جهانی موفق نبوده ایم. دلیل آنرا در چه می بینید؟
یكی از بحث های مهم در معرفی و شناخت آگاهی رسانی به مردم و نهادهای دولتی است. در نخستین گام و قبل از انجام هر اقدام و برنامه ای باید طرح ها و برنامه ها را برای مردم بازگو نماییم. مردم، سازمان های دولتی و غیردولتی، تشكل های مردم نهاد و... باید بدانند كه مقرر است چه اتفاقی در شهر رقم بخورد و شهر گنبد ماهیت و هویت اصلی خودش را از برج قابوس می گیرد؛ اگر این برنامه وجود نداشته باشد كه برج قابوس نقش كلیدی و اساسی در توسعه پایدار شهر دارد، هیچ طرح و برنامه ای به نتیجه نمی رسد.
*اگر درست متوجه شده باشم شما معتقدید برنامه و پلن مدیریتی و داشتن چشم انداز به تنهایی كافی نیست؟
دقیقاً. طبق پلن مدیریتی گنبدكاووس باید شهری با توسعه پایدار و قطب جاذب گردشگری با محوریت برج قابوس باشد برای رسیدن به این چشم انداز نیاز است به موازات هم پیش برویم. پایگاه جهانی برج دارای هیئت راهبردی است و تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های كلی اثر را تدوین می كند و در یك طرف خودش نقش دارد و از طرف دیگر فرمانداری، شهرداری، مسكن و شهرسازی و تشكل های مردم نهاد و... هم هركدام نقشی دارند و باید اقداماتی انجام دهند و بخش مهم تر قضیه این كه این حركت از درون مردم به وجود بیاید و مردم به این باور برسند كه این اثر می تواند در زندگی آنها و توسعه پایدار شهر نقش داشته باشند.
*این باور چگونه باید شكل بگیرد؟
تشكل های مردم نهاد در شكل گیری این باور نقش كلیدی دارند اما متأسفانه نقش تشكل های مردم نهاد در حوزه میراث فرهنگی در گنبدكاووس آنقدر كه باید باشد، نیست.
*در تشكیل این تشكل ها نقش كدام دستگاه ها پررنگ تر است؟ اساساً چه كسی برای ورود موفق به این حوزه باید گام بردارد؟
دستگاهی نمی تواند ورود كند تشكل های مردم نهاد خودجوش است اما طبیعتاً یكسری از دستگاه ها مانند خود پایگاه جهانی برج قابوس، میراث فرهنگی و فرمانداری و... در تشویق و ترغیب برای تشكیل این تشكل ها نقش دارند چونكه معتقدیم اگر تشكل ها شكل نگیرند قسمتی از كار برزمین می ماند.
*فكر می كنید تابحال پایگاه جهانی برج قابوس به نقش خود در آگاهی سازی عمل كرده است؟
پایگاه نقش كلیدی و محوری دارد اما همه كاره نیست. به جهت اینكه ما به چشم انداز نهایی در اثر جهانی شهر برسیم نباید انتظار داشته باشیم پایگاه نقش همه كاره را ایفا كند. نقش كلیدی با مدیریت شهری است اما ببینید در شهری مثل گنبدكاووس جایگاه و نقش شهرداری در اثر جهانی چیست؟ شهرداری نقش دوم در مرمت، ساماندهی و آگاه سازی برج ندارد. شهرداری، پایگاه جهانی و... هیچ كدام نقش اول و دوم ندارند بلكه همه در كنار هم هستند. مدیریت یكپارچه باید شكل بگیرد تا ارتباط اجتماعی شهر با برج قابوس برقرار شود. نباید شهر را از اثر جهانی جدا ببینیم. تا این نگاه شكل نگیرد اتفاقی نمی افتد حتی اگر جای هفت سال ده ها سال زمان بگذرد.
الان مشكل گنبدكاووس این است كه شهر خودش را از اثر جهانی مستقل می داند و از نظر كالبدی و اجتماعی ارتباطی بین اثر جهانی و شهر وجود ندارد؛ هنوز نگاه و باور كه اثر جهانی می تواند در توسعه شهر نقش داشته باشد در مردم شكل نگرفته و گویی مردم با این اثر جهانی قهر هستند و هرچه از برج قابوس فاصله می گیریم بیشتر می شود. این باور در گذشته وجود داشته اما الان كمرنگ شده است.
*چطور؟
در شهرسازی گنبد به این نكته توجه شده كه تمام نگاه ها به برج قابوس كه حالا یك اثر جهانی است، باید معطوف باشد. وقتی برای مرمت برج داربست زده بودیم و از ارتفاع بالا به شهر نگاه می كردیم در شهرسازی جدید گنبد كه در دوره پهلوی شكل گرفته، خانه ها به شكلی طراحی شده اند كه همه پنجره ها به سمت بنای برج قابوس باز می شود. اما هرچه جلوتر می رویم این باور كمرنگ تر می شود.
*قطعاً كم توجهی و قصوری وجود داشته؟
بله. ممكنست این كوتاهی كه از آن نام می بریم قسمتی از آن از جانب ما باشد شاید هم شهرداری، فرمانداری و یا مردم مشاركت نكردند؛ مهم ترین مسئله در احیاء نقش مشاركت مردم است؛ باید روی این مسئله كار نماییم كه چگونه می توانیم روی مشاركت مردم كار نماییم.
نمی توانیم بگوییم فقط یك دستگاه كار نكرده و مقصر است من معتقدم تمام دستگاه های دولتی و نهادهای غیردولتی خوب عمل نكره اند. چه زمانی كه بنده مدیر پایگاه جهانی برج قابوس بودم چه الان هیچ برنامه ای با محوریت برج قابوس در صدا و سیمای گلستان تولید و پخش نشده است. در این استان بیشتر از آن كه برج قابوس را نشان دهیم المان میدان بسیج را نشان می دهیم. آیا المان میدان بسیج هویت استان گلستان است؟!
بازهم تاكید می كنم خیلی ها كوتاهی كرده اند كه هنوز این باور شكل نگرفته كه اثر جهانی باید اولویت اصلی در شهر باشد. در پلن مدیریت اولویت ها تعیین شده و باید راهنمای ما باشد اما به سبب برخی مداخلات ما برمبنای پلن مدیریت حركت نمی نماییم و سلیقه ای عمل می نماییم و یادمان رفته برای ایجاد این باور در مردم و مسئولان باید آموزش بدهیم؛ زیاد صحبت نماییم و فیلم بسازیم.
منبع: بریونی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب